Deniz altındaki eserlerin koruma, onarım ve analiz ihtiyaçlarını karşılamak üzere 2023 yazında hizmete açılan UPL Araştırma Gemisi, sualtı arkeolojisi alanında önemli keşiflere imza atıyor. Sahip olduğu yüksek donanımıyla alanında en gelişmiş gemilerden biri haline gelen UPL, Türkiye’nin gizemli sualtı tarihine de ışık tutuyor.
Sualtı tarihi zenginlikleri UPL ile gün ışığına çıkıyor
Deniz altındaki eserlerin koruma, onarım ve analiz ihtiyaçlarını karşılamak üzere 2023 yazında hizmete açılan UPL Araştırma Gemisi, gemide görev yapan yirmi kişilik uzman araştırmacı ekibiyle, sualtı arkeolojisi alanında önemli keşiflere imza attı. Çalışmalar Haziran, Ağustos ve Eylül aylarında, Akdeniz Arkeoloji Derneği ve Akdeniz Üniversitesi Sualtı Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle yürütüldü. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle gerçekleştirilen arkeolojik sualtı araştırmaları sonucunda Antalya açıklarında, arkeolojik nitelikte 14 gemi batığı tespit edilirken; Antalya ve Mersin kıyılarında U, Y ve T tipi demir çapalar, taş çapalar ve birçok amfora parçası belgelenerek bölgenin zengin tarihine de ışık tutuldu.
Dünyanın en gelişmiş sualtı arkeolojisi gemileri arasında yer alıyor
Yüksek teknolojik donanımıyla dikkat çeken UPL Araştırma Gemisi, 2,550 Hp Baudauin motora ve güneş panelleriyle donatılmış elektrik sistemine sahip. Aynı zamanda beş kişilik basınç odası, XRF gibi teknik cihazlarla donatılmış laboratuvar, sonar, robotlar ve gelişmiş dalış ekipmanlarıyla alanında dünyanın en gelişmiş gemilerinden biri olma özelliğini taşıyor. Yürütülen çalışmalarda gemide kullanılan sualtı robotları, çift ışınlı sonar, yan taramalı sonar, manyetometreler ve iletişim sistemleri gibi teknolojik cihazlar sayesinde ise deniz tabanı detaylı bir şekilde taranarak bölgenin tarihi haritası çıkarıldı. Sonar görüntüleri ve diğer elektronik cihazlar yardımıyla deniz tabanı, doğal veya insan yapımı liman alanları, burunlar, sığlıklar ve adacıklar tüplü dalış yöntemleri veya robotlar kullanılarak tarandı.
Çalışmalar titizlikle yürütüldü
Antalya ve Mersin kıyılarında gerçekleştirilen sualtı kazı çalışmalarında kullanılan yöntemler de dikkat çekici. Dalış sağlık kontrolleri için ekipte yer alan sualtı doktorları, dalış öncesi ve sonrası gerekli tüm sağlık önlemlerini aldı. Her sabah gruplara ayrılan dalgıçlar, sabah ve öğleden sonra olmak üzere günde iki kez dalış yaparak güvenli bir şekilde kazı alanını inceledi. Güvenlik önlemleri kapsamında her iki dalış arasında 3 saatlik mola verildi. Her külçeye özel kod atanarak detaylı belgeleme yapıldı ve külçelerin üzerinde keski ve çekiçle çalışılırken, aynı zamanda denizden çıkan kabuklular da toplandı. UPL Araştırma Gemisi’nin başarıyla gerçekleştirdiği sualtı araştırmaları, Türkiye’nin tarihine ve kültür mirasına ışık tutan önemli bir adım olarak kayıtlara geçmeye devam ediyor.
