Tarımda kaynak ve girdi maliyetlerinden tasarrufun büyük önem kazandığı günümüzde, Türkiye’de dijital tarım alanında atılan adımlar artarak devam ediyor. Dijital tarım uygulamaları ve akıllı sulamada sektör lideri NETAFIM’in geliştirdiği GrowSphereTM, üreticinin kârlılığını ve ürün verimliliğini üst seviyelere taşıyor.
Günümüzde tarım sektörü, dijital teknolojilerin getirdiği yeniliklerle büyük bir dönüşüm yaşıyor. Dijital tarımı işler kılan otomasyon sistemleri, zirai üretimin her aşamasında verimliliği artırmak, kaynakları daha etkin kullanmak ve çiftçilere daha fazla kontrol ve görünürlük sağlamak için çeşitli dijital teknolojilerin kullanımını içeriyor. Bu teknolojiler, sensörler, yapay zekâ, büyük veri analitiği, dronelar, otomatik sulama sistemleri ve diğerleri gibi çeşitli araçları içerirken, sektör oyuncularının yürüttüğü AR-GE çalışmaları, bu alandaki yeniliğin ivmesini artırıyor.
Bununla birlikte dijital tarımın önemi giderek artıyor çünkü bu teknolojiler, çiftçilerin karşılaştığı birçok zorluğu çözmeye yardımcı oluyor. İklim değişikliği, su kıtlığı, hasatta verimlilik ve gıda güvenliği gibi küresel sorunlarla mücadele etmek için dijital tarım araçları son derece büyük önem taşıyor. Aynı zamanda, çiftçilere daha fazla veriye dayalı kararlar alarak daha sürdürülebilir ve kârlı işletmeler oluşturma fırsatı sunuyor.
Devrim niteliğinde bir “dijital tarımsal işletim sistemi”: GrowSphereTM
Özellikle damla sulamanın mucidi olmasıyla bilinen NETAFIM firması da, dijital tarım alanında yıllardır önemli adımlar atıyor. Güncel teknolojileri üreticiler ile buluşturmaya devam eden NETAFIM, sulama ve gübreleme faaliyetlerinin yönetilmesine olanak sağlayan ilk akıllı işletim sistemi olan GrowSphereTM ‘i üreticilerin kullanımına sundu. Esasında NETAFIM’in ortaya koymuş olduğu iddia oldukça büyük ve kapsamlı. Tıpkı akıllı telefon dünyasında IOS ya da Android gibi işletim sistemleri sayesinde haberleşme ve internet dünyasına erişim mümkünken, GrowSphereTM dijital tarım alanında benzer bir kapsayıcı konsepti, tarımın interneti olarak çiftçilere sunuyor. Bağlantılı olarak 2023 yılında piyasaya verilen GS-MAX ve GS-ONE sahada beğeni toplarken, IoT teknolojisi ile tam kontrol sağlayan GS-ECO ve GS-FLEX ise üreticilerle buluşmayı bekliyor.
Firmanın GS-MAX adını verdiği ürün, saha veri tabanlı ve kullanımı kolay bir kontrolör olarak öne çıkıyor. Tarımsal operasyonlara üreticilerin bakış açısıyla tasarlanan GS-MAX, hassas sulama sistemlerinde su ve gübre teslimatını düzenlerken, pompaların, vanaların, ve diğer hidrolik bileşenlerin yönetimini manuel olarak ya da uzaktan erişimle sağlıyor. Bu sayede, “hassas kontrol” yaklaşımıyla bitkiler her zaman optimal miktarda su ve besini, tam da gereksinim duydukları zamanda alıyor.
Yine GrowSphere™ portföyünün bir parçası olan GS-ONE, arazideki çalışmalardan gerçek zamanlı veri toplama imkânı sunan bağımsız bir sensör gözlem ünitesi olarak dikkat çekiyor. Geniş bir sensör yelpazesine bağlanabilen ve sahadan gerçek zamanlı veri toplayabilen GS-ONE, bu özelliğiyle, optimal sulama yönetimini mümkün kılıyor.
GS-ONE’ın özellikleri oldukça geniş. Aşağıdaki şekilde özetlemek gerekirse, GS-ONE üzerinden:
- Bilgiler sürekli olarak GrowSphere™ çalışma alanında net bir görsel formatta toplanıp, korunup sunuluyor,
- Arazi koşulları için gerçek zamanlı durum güncellemeleri alınabiliyor,
- Toprak nemini, basıncı ve akışı ölçmek için çeşitli sensörlerle uyumlu çalışmak mümkün olabiliyor,
- İleri sulama önerileri için Crop Advisor adı verilen Dijital Tarım Danışmanı’nın gelişmiş ürün modelleriyle entegrasyon sağlanıyor,
- Analiz edilen veriler eyleme dönüştürülebilirken, saklanan raporlar indirilebiliriyor,
- Koşullar optimal olmadığında uyarı bildirimleri alınıyor ve,
- Sahada kolay kurulum için global SIM kart sağlanıyor.
Öte yandan NETAFIM, bir sonraki aşamada IoT teknolojisi ile tarımsal üretimde tam kontrol sağlamayı hedefliyor. 2024 yılı içerisinde GS-ECO ve GS-FLEX ürünleriyle ile vana otomasyonu, sensör verisi ile desteklenmiş sulama gübreleme optimizasyonu ve agronomik destek sağlayan Crop Advisor (Mahsul Danışmanı) hizmetleriyle farklılık ve farkındalık yaratmak hedefiyle, değişimin ve gelişimin öncüsü olduğu dijital tarımda GrowSphere ailesinin diğer üyelerini IoT platformu üzerinden geliştirmeyi planlıyor.
IoT platformu nedir? Bir üreticiye ne gibi avantajlar sağlayabilir?
IoT, “Internet of Things” yani “nesnelerin interneti” kavramının kısaltılmış hâli. İçerisinde herhangi bir işlemciye sahip bir elektronik cihazı, dijital bir platform sayesinde internet ile buluşturmak olarak da nitelendirilebilir. IoT uygulamaları yaygınlaşmadan önce kablosuz bir kontrol mekanizması kurmak istediğinizde sahadaki her kablosuz cihazı bir ana üniteye tanımlamak ve sistemi oradan yönetmek gerekirken, günümüzde IoT platformları sayesinde ana bir kontrol cihazı olmadan, sadece içerisindeki Global SIM kart vasıtası ve bulut arayüzü ile cihazları yönetilebiliyor ve kontrol mekanizması kurulabiliyor. Bu haberleşme yöntemin en büyük avantajı, radyo frekansı ile sağlanabilecek iletişimin mesafe olarak herhangi bir limiti engel olarak kullanıcıya yansıtmaması, veri ve komutlar bulut platformuna aktarılabileceği için mesafe tanımadan sürekli, kesintisiz veri gönderiminin sağlanabilmesi. Böylece mesafeler ve veri aktarımını sağlayan bakır kabloları ortadan kalkıyor.
IoT’nin bir diğer avantajı ise, icardaki üreticilerin araziye sabitlenen kalıcı bir ekipman yatırım yapmadan mobil otomasyon sistemi ile sulama kontrolünü elinde tutabilmesi. Araziyi kiralayarak tarımsal üretim yapan üreticilerimiz, arazinin kendisine yatırım yapmadan kendi otomasyon cihazlarını sahaya yerleştirebiliyorlar ve kiralama anlaşması bittiğinde cihazlarını araziden çok kolayca alıp taşıyabiliyorlar.
GrowSphere portföyünün yeni bireyleri ile tanışın!
GS-ECO, yılın ikinci yarısında IoT ailesinin en küçük kontrolörü olarak piyasaya verilecek. GS-ECO, 6 vanaya kadar kontrol sağlanabilen, kurulumu ve kullanımı kolay bir kontrolör olarak dikkat çekiyor. Sadece açık bahçe üreticileri için değil, tarla bitkileri ve sera yetiştiriciliğini de destekleyecek bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Her ortama uyum sağlayabilecek olan GS-ECO, radyo frekansı ile desteklenmiş kontrol sistemlerinin yetersiz kaldığı bölgelerde kontrol avantajı sunabiliyor. NETAFIM tarafından sunulan internet ve bulut hizmeti sayesinde, üreticiler bölgelerindeki yerel operatörler ile anlaşma yapılmasına gerek kalmadan, mümkün olan en hızlı ve uygun internet bağlantısını cihazlarında hazır bir şekilde temin edebiliyorlar. Böylece, internet bağlantısı ve güneş paneli desteği ile tüm çiftçiler, kablosuz kontrol avantajı sağlayabiliyor. Kullanıcı dostu arayüzü ve kompakt tasarımı ile sulama sisteminde yer alan vana gruplarının kontrolünde büyük bir kolaylık sağlanıyor. GS-ECO, sistemin bulut platformu WorkSpace üzerinden belirlenen sulama parsellerini uydu tarla takip sistemi ile destekleyerek rejiminin de kontrolününü üreticilerin ellerinde tutma imkanı yaratıyor.
GS-FLEX ise 15 vanaya kadar kontrol sağlayabilecek, GrowSphereTM IoT platformunun tüm ürünleri gibi bireysel olarak çalışabilecek, tercihe bağlı olarak güneş paneli ya da bir adaptör sayesinde sulama odası içeresinde de kullanılabilecek bir kontrolör olarak tasarlanmış. Cihaz, tarla bitkileri için çok kullanışlı olacak özel bir kontrol modülü şeklinde nitelendiriliyor. GS-FLEX, kablosuz sistemlere de entegre olabilecek; böylece toprak altı kablo maliyetlerinin çok yükseldiği bir piyasada, ilk yatırım maliyetlerini de kontrol altında tutabilecek sistemlerin dizayn edilmesini sağlayacak. Kablolu vana uygulamalarının neden olduğu servis sürecindeki karmaşıklıkların da bu sayede bertaraf edilebileceğinin özellikle altı çiziliyor.
Teknolojinin her geçen gün daha aktif rol oynadığı dijital tarım alanında, NETAFIM “tarımın internetiyle” güvenli üretim için araştırma ve geliştirme faaliyetlerine hız veriyor.