25.07.23

Sürdürülebilirlik Artık Yeterli Değil, Onarıcı Tarım Şart

Sürdürülebilirlik Artık Yeterli Değil, Onarıcı Tarım Şart

WWF-Türkiye ve Rainforest Alliance, gıda sektörü temsilcileri ile bir araya gelerek onarıcı tarım seferberliğine yönelik çağrıda bulundu. Tüm paydaşların kazandığı bir üretim sistemi olan onarıcı tarıma aşamalı olarak geçmek için Türkiye’de nasıl bir model gerçekleştirilebileceğini birlikte değerlendirmek amacıyla düzenlenen toplantıya gıda firmalarından büyük zincir marketlere ilgili özel sektör kuruluşları katılım sağladı. Onarıcı tarım uygulamalarının ilk etapta fındık, çay, domates, buğday, baklagil ürünleriyle başlayarak yaygınlaşması hedefleniyor.

Onarıcı tarım, toprak sağlığının ve su kaynaklarının korunması ve iyileştirilmesini, biyolojik çeşitliliğin artırılmasını, karbonun toprakta tutulmasını sağlayarak iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasını ve tarımla uğraşan kişilerin geçim kaynaklarının geliştirilmesini hedefleyen bütünsel bir yaklaşım. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Türkiye ve Rainforest Alliance, mevcut tarımsal üretim modellerinin iklim krizinin etkilerini derinleştirmesi ve biyoçeşitlilik kaybını artırmasından hareketle güçlerini birleştirerek Türkiye için bir onarıcı tarım seferberliğine olan ihtiyacı dile getirdi. Bu amaçla gıda sektörü temsilcileri ile gerçekleştirilen istişare toplantısında, üretimden tüketime kadar zincirin her aşamasında yer alan katılımcılar ile Türkiye’nin onarıcı tarıma geçmesi için nasıl bir yol haritası izlemesi gerektiği konuşuldu.

 Sürdürülebilirliğin ötesinde onarıcı yöntemlere ihtiyaç var

Mevcut tarımsal üretim modellerinin iklim krizini artırdığını ve biyoçeşitlilik kaybını derinleştirdiğini dile getiren WWF-Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Nafiz Karadere şunları kaydetti: ‘Sürdürülebilir olmanın ötesinde ekosistemi onaracak ve doğayı geri kazanacak yeni bir başlangıç için onarıcı tarım yöntemleriyle toprağı, suyu ve biyoçeşitliliği korumaktan öte geliştirebilir, sera gazı salımlarını azaltabilir ve iklim krizinin getirdiği yıkıcı etkilere karşı direncimizi artırabiliriz. Aşırı iklim olaylarına dayanıklı ve karbonu toprakta tutan yeni üretim şekilleri ve ekosistemi onaran yöntemlerle daha düşük maliyetli, daha yüksek verimli, sağlıklı ve besleyici ürünler üretebiliriz.’

Beş senedir onarıcı tarım konusunda çalıştıklarını belirten WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli ise şu ifadeleri kullandı: ‘WWF-Türkiye olarak beş senedir onarıcı tarım konusunda çalışıyoruz. Sağlıklı toprak demek, daha az su kullanmak demek, deniz temizliği demek, daha az kimmyasal demek, daha çok arı, daha çok böcek ve biyoçeşitlilik demek, daha fazla karbon tutmak demek. Çevre meselesi hepimizin varoluş meselesi. Bu nedenle gıda konusu da çalışma alanlarımızın ortasında yer alıyor.’ İklim krizi, afetler gibi kısırdöngülerin içinden çıkabilmek için birlikte çalışmanın önemini vurgulayan Pasinli, “Hiç olmadığı kadar bir arada olmamızı, hiç yapmadığımız şekilde bir arada çalışmamızı yürekten diliyorum” diyerek sektörün tüm oyuncularını iş birliğine davet etti. Pasinli, “Ülkemiz Cumhuriyet’in 100’üncü yılına girerken, hep birlikte başka bir biz bilinciyle gelin bunu hayata geçirelim. Hayalimiz bu işi birebir ve toplu görüşmeler yaparak sizlerle birlikte şekillendirmek. Sizlerden herkesi bu işe dahil etme konusunda destek bekliyoruz” dedi.

Yeni çiftçi için yeni iş modelleri oluşturulmalı

Yeni çiftçiler için yeni iş modelleri oluşturmanın öneminin altını çizen Rainforest Alliance Türkiye Direktörü Osman Yalçın Tekinarslan, şöyle konuştu: ‘Yeni çiftçi için yeni iş modelleri oluşturmalıyız. Tedarik zincirini güvence altına almalıyız. Türkiye’deki mevzuatı birlikte şekillendirmeliyiz. Bu nedenle iki kâr amacı gütmeyen kurum olarak tarımı değiştirmek için bir aradayız. Temel amaç küçük üreticiyi biraz daha pazara hazırlamak, direkt ulaşımını sağlamak, onları desteklemek ve tarımın geleceğini kurtarmak. Onarıcı tarımı kurgularken bir geçiş süreci tasarladık. Bu uzun yolculukta planları standartlara oturtmak zorundayız.”

Etkinlikte, WWF-Türkiye Gıda ve Tarım Programı Müdürü Arzu Balkuv ve WWF-Türkiye Gıda ve Tarım Programı Stratejik Danışmanı Ayşe Ayşin Işıkgece, katılımcılara onarıcı tarım hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Bugünkü tarım yöntemleri sebebiyle canlılığını kaybeden toprağın sağlığını yeniden kazanması için iş yapış şekillerinin değişmesinin gerekliliğinin vurgulandığı sunumlarda, çiftçilere eğitimler düzenleneceği ve onarıcı tarım konusunda bilinçli genç ziraat mühendisleri yetiştirileceğinin altı çizildi.

Toplantıda, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları, bankalar, özel sektör, çiftçi ve çiftçi örgütlerinin dahil olacağı; fındık, çay, domates, buğday, baklagil gibi kilit ürünlerle başlayacak bir onarıcı tarım seferberliğine yönelik çağrı ve bu doğrultuda önerilen model katılımcıların desteğini gördü.

Kaynak: wwf.org.tr