Nature Dergisi’nde yayımlanan araştırmaya göre bu sabah içtiğiniz kahve 600 bin yaşında. Araştırmacılar, dünyanın dört bir yanındaki kahve bitkilerinden alınan genleri kullanarak, bilim adamlarının Coffea Arabica, kahve severlerin ise yalnızca “Arabica” olarak bildiği, dünyanın en popüler kahve türü için bir aile ağacı oluşturdular.
Zararlılar ve iklim değişikliği ile mücadele kapsamında, bitkiler hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla yapılan araştırmada, türlerin yaklaşık 600.000 yıl önce diğer iki kahve türünün doğal melezlemesi yoluyla ortaya çıktığı bulundu. Araştırmayı yöneten Buffalo Üniversitesi’nden biyolog Victor Albert, “Başka bir deyişle, insan müdahalesinden önce” dedi.
Keşiş Baba Budan’a çok şey borçluyuz
Kökeni Etiyopya olan bu yabani kahve bitkilerinin, ilk olarak 1400’lü yıllardan itibaren Yemen’de kavrulduğu ve demlendiği düşünülüyor. 1600’lü yıllarda Hintli Keşiş Baba Budan’ın yedi çiğ kahve çekirdeğini Yemen’den anavatanına kaçırarak geri getirdiği ve kahvenin küresel çapta yayılımının temelini attığı söyleniyor.
Otuzdan fazla Arabica türü incelendi
Pürüzsüz ve nispeten tatlı tadıyla bilinen Arabica kahvesi, küresel kahve pazarının yüzde 60 ila 70’ini oluşturuyor ve Starbucks, Tim Horton’s ve Dunkin’ gibi markalar tarafından üretiliyor. Kalan yüzde 30-40’lık payı ise Arabica’nın ebeveynlerinden biri Coffea canephora’dan yapılan, daha güçlü ve acı bir kahve olan Robusta oluşturuyor.
Arabica kahvesinin geçmişini bir araya getirmek için araştırmacılar, Coffea eugenioides adlı başka bir ebeveyn olan C. canephora’nın genomlarını ve Londra Doğa Tarihi Müzesi’nin izniyle 1700’lerden bir örnek de dahil olmak üzere, 30’dan fazla farklı Arabica bitkisini inceledi.
Araştırmaya göre Arabica bitkisinin popülasyonunda, insanlar onu yetiştirmeye başlamadan önce, değişen iklim şartlarına göre binlerce yıl boyunca iniş çıkışlar yaşandı. Genetik olarak benzer bitkilerin çok azının hayatta kaldığı bu şartlar, popülasyon darboğazları yarattı. Bu çalkantılı sürecin Arabica kahve bitkilerini, her yıl milyarlarca dolarlık kayba neden olan kahve yaprağı pası gibi hastalıklara karşı da daha savunmasız hale getirdi. Araştırmacılar, kahve yaprağı pasına dayanıklı bir Arabica çeşidinin yapısını araştırdı ve genetik kodunun bitkinin korunmasına yardımcı olabilecek bölümlerini vurguladı.
Araştırmada yer almayan Texas A&M Üniversitesi Kahve Araştırma ve Eğitim Merkezi danışmanı Fabian Echeverria, çalışmanın Arabica’nın nasıl ortaya çıktığını açıklığa kavuşturduğunu ve mahsulün korunmasına yardımcı olabilecek ipuçlarını öne çıkardığını söyledi.
Arabica’nın geçmişini ve bugününü keşfetmek, kahve bitkilerini sağlıklı ve kahve fincanlarını gelecekteki sabahların erken saatlerinde dolu tutma konusunda fikir verebilir.
Kaynak: apnews.com
