Ok Tarım olarak hedeflerine ulaştıkları bir yılı geride bıraktıklarını ancak sektörün sorunlarının devam ettiğini dile getiren Ok Tarım Genel Müdürü Mehmet Ok, ‘En büyük sıkıntımız işçi ve enerji maliyetleri konusunda’ dedi.
Yaşanan kuraklık ve zorlu iklim şartları göz önünde bulundurulduğunda, suyun bu denli kıt olduğu bir dönemde, modern sulama sistemlerinin olmazsa olmaz olduğunu dile getiren Mehmet Ok, sorularımızı şu şekilde yanıtladı:
Ok Tarım olarak çalışma alanınızdan bahseder misiniz?
OK Tarım olarak çalışma alanımız, pivot ve lineer sulama sistemleri. Lineer sulama sistemleri doğrusal olarak hareket ederken, center pivot sulama sistemleri dairesel olarak hareket eden sistemlerdir. Ok Tarım olarak biz, bu ürünleri ithal ediyor ve üreticilerimizin hizmetine sunuyoruz. Bu noktada üreticinin, proje desteğinden başlayıp hasada kadar olan süreçte, sulama konusundaki tüm ihtiyaçlarına cevap veriyoruz.
Çalışma stratejiniz hakkında bilgi verir misiniz?
Çalışma stratejimiz, anahtar teslim şeklinde. Bir işe başladığımızda önce projesini çalışıyoruz. Sonrasında ekibimiz araziye gidiyor ve makinenin montajını tamamladıktan sonra sistemi, suyu verecek pozisyona getirip, denemelerini tamamladıktan sonra teslim ediyor. Yalnızca satıcı bir firma da değiliz. Satış sonrası servis ve yedek parça konusunda da desteğimizi sürdürüyoruz. Ok Tarım olarak bizim makinelerimiz yerli değil, ithal makineler. Makinelerin uzun ömürlü olması için kullanılan aksamların tamamında birinci kalite ürünler kullanıyoruz. Makinelerimizin ilk yatırım maliyeti yüksek ancak 25 yıllık kullanım ömrüne sahipler ve bu süreç içerisinde de yatırım maliyetini fazlasıyla amorti ediyorlar. Eğer arazide bina ya da direk gibi bir engel yoksa, yüz bin metrekare üzerindeki her arazide kullanımı mümkün. Üreticiler, makinelerimize Ziraat Bankası aracılığıyla ve yüzde 50 devlet hibe desteğinden faydalanarak sahip olabiliyorlar.
Genel olarak sektörün sorunları nelerdir? Üreticiler hangi noktada sizi tercih ediyorlar?
Ok Tarım Sulama Sistemleri olarak 2022 yılı, hedeflerimize ulaştığımız bir yıl oldu. Ancak 2022 yılını güzel bitirdiysek de sektörel olarak yaşadığımız sıkıntılar devam ediyor. En büyük sıkıntımız işçi ve enerji konusunda. Biliyorsunuz tarımda çalışan kişilerin çoğu yabancı uyruklu. Bu noktada maalesef birçok problemle karşılaşıyoruz. Öncelikle işi bilmedikleri için, sürekli takip etmek zorundasınız çünkü doğru çalışabileceklerine güvenemiyorsunuz. İkinci en büyük sıkıntı ise işçi maliyetleri. Yabancı uyruklu kişilerle çalıştığınızda sadece işçilik maliyetinden sorumlu olmuyorsunuz, bu kişilerin tüm masrafları işverene aittir. Bu noktada da konaklama, yeme-içme hatta kullandığı telefona kadar karşılıyorsunuz. Neredeyse bir maaş daha maliyetle karşılaşıyorsunuz. Bu da bugün tarımda en büyük girdi maliyetlerinden biri haline geldi. Bir başka sorun ise istikrarı sağlayamıyorsunuz çünkü bu kişiler küçücük bir fark için hemen başka bir yere çalışmaya geçebiliyorlar. Böyle olunca üretimde de istikrarı sağlamak zorlaşıyor ve bu rekolteye de yansıyor. Kalifiye çalışanda ise istihdam süresi sorunu yaşanıyor çünkü tarımsal sulama sektörünün sezonu en fazla altı ay sürüyor. Kalifiye çalışan altı aylık çalışma süresini kabul etmediği için kalan altı ayı ekstra finanse etmek zorunda kalıyorsunuz. Sektörün bir diğer önemli sorunu ise enerji maliyetlerinin çok yükselmiş olması. Türkiye’de etken faktör çok fazla, örneğin bir gecede elektriğe yüzde 50 zam gelebiliyor. Bizler, tarım sektörü olarak enerjiyi en çok kullanan sektörlerden biriyiz. Tüm bu sorunlardan dolayı da insanlar artık makine ve otomasyona yöneliyor. Özellikle büyük ölçekli işletmelerde bizim sistemlerimiz çok avantajlı hale geliyor. Maliyet avantajının yanı sıra işçi problemlerine de alternatif sunmuş oluyoruz. Özellikle çok büyük arazilerde, sulamanın takibi bu tarz modern sulama sistemleri ile mümkün hale geliyor.
Kuraklık, artık hepimizin gündeminde. Siz bu konuda neler söylemek istersiniz?
Ok Tarım olarak, Konya bölgesindeyiz ve Konya, arazi büyüklüğü bakımından aslında bir Hollanda. Bu bağlamda makinelerimizin kullanımı açısından çok elverişli bir bölgedeyiz. Diğer taraftan Türkiye’nin yağış ortalaması 550-600 mm iken maalesef Konya’nın yağış ortalaması 200-250 mm’ye kadar düşmüş durumda. Dolayısıyla sulama ihtiyacı ya yer altı sularından ya da taşımalı sulama sistemlerinden karşılanacak. Biz, yağışın çok az olduğu bir bölgede tarım yapıyoruz. Daha önce kuyu sondajları 100 metrede su bulurken şu anda 200-250 metrede su buluyor. Özellikle son bir yıl içerisinde bölgede, obruklar oluşmaya başladı. Yaşadığımız kuraklık ve zorlu iklim şartları göz önünde bulundurulduğunda, suyun bu denli kıt olduğu bir dönemde modern sulama sistemleri, olmazsa olmazımız.
