22.12.23

Gübre Sektörü Destek Bekliyor

Tüm dünyada özel gübre, basınçlı sulama sistemleriyle uygulanan gübre kullanımı hızla artıyor. Ülkemizde de özel gübre kullanımı ile doğru orantılı olarak üretici firma sayısı artmaya devam ediyor ve genel olarak bu firmalar, KOBİ ölçeğinde firmalardan oluşuyor. Türk firmaları, Avrupa’nın önde olduğu pazarlarda daha büyük oyuncu olma kabiliyetine sahip ve bu alanda büyüme arzusunda olan Türk firmalarının desteklenmesi ise stratejik önem taşıyor. Bu bağlamda özel gübre üreticisi firmaların ihtiyaç duyduğu destekleri şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Ağırlıklı olarak Çin’den (Ülkemizde Çin ile mücadele edecek potansiyel mevcut) ithal edilen aminoasit, deniz yosunu, mikro element, potasyum humat gibi ürünleri üretmeleri için ar-ge çalışması desteği verilmeli.
  • Ülkemizde son yıllarda 2 firma potasyum nitrat üretimine başladı. MAP, Potasyum Sülfat, Potasyum Nitrat, Magnezyum Nitrat gibi ürünler teşvik kapsamına alınmalı.
  • Mevcut özel gübre üretim kapasitelerinin artması ve daha teknolojik üretim için makine, ekipman desteği verilmeli.
  • Özellikle paketleme konusunda maalesef Avrupa’nın gerisindeyiz. Bu nedenle tam otomatik paketleme sistemlerine geçmek için ihtiyaç duyulan makine ve ekipman desteği karşılanmalı.
  • Özel gübre ihracat rakamları bugün düşük olsa da 60’a yakın ülkeye ihracat yapılması nedeniyle, yukarıda belirtiğim desteklerin yanı sıra ihracat destekleri sektöre özel arttırılmalı.

Özel gübre firmalarına uzun vadeli yatırım ve teşvik desteklerinin verilmesi halinde dünyada özel gübre ihracatında söz sahibi konuma gelerek, mevcut potansiyelimizi en üst seviyeye çıkarabilir, istihdam artışı ve katma değer sağlayabiliriz. Bu sayede özel gübre firmaları, Sayın Cumhurbaşkanımızın 12.Kalkınma Planı’nda, kimya sektörüne özel olarak hedef gösterdiği ihracat rakamlarına ulaşma konusunda önemli katkı sunabilir.

Klasik ve özel gübre üreticilerine öncelik tanınmalı

Ülkemizde klasik ve özel gübre üreticilerine ise hammadde kaynaklarına erişim, azotlu gübrede rekabetçi olabilmemiz için Karadeniz doğalgazının kullanılmasında öncelik, depolama ve lojistik konularında destek verilmeli. Bu konuların öncelikli olarak değerlendirilmesi, ülkemiz çiftçisinin gübreye erişimini de kolaylaştırıyor olacak.

Finansmana erişim ve vade konusu çözülmeli

Tarım sektörü içerisinde bitkisel üretim, ülkemizde uzun vadeli ekonomiye sahip sektörlerden biri. Tarım Kredi Kooperatifleri başta olmak üzere Pankobirlik, Tariş gibi birçok kuruluşun sektörü finanse etmesinin yanı sıra özel sektör de bu finansmana destek veriyor. Bu bağlamda ; banka kredilerine erişim zorluğu yaşadığımız bu dönemde gübre firmaları, zirai ilaç  ve gübre bayileri gibi sistemin parçası olan firmalar kredi kullanımında önceliklendirilmeli ve başta Ziraat Bankası olmak üzere bu krediler sübvansiyonlu olarak verilmeli. Özellikle bitkisel üretim sektöründe uzun vadeli çalışma şekli nedeniyle, sektör paydaşlarının kredi kullanımında da vade sürelerinde ayrıcalık sağlanmalı. Bu konularda verilecek destekler, GSYİH içerisinde büyük paya sahip gübre sektörünü oldukça rahatlatacak.

Gübre kullanımı konusunda bilinç artmalı

Birim alandan elde edilecek verim ve kalitenin artması için en önemli girdi, gübredir. Bu nedenle gübre kullanımın azalmaması kritik öneme sahip. Gübre desteklerinin arttırılması, toprak analizlerinin mutlaka yapılması ve doğru ürün, miktar, yer ve zaman konusunda bilincin geliştirilmesi için eğitim çalışmalarına öncelik verilmesi gerekiyor. Alınacak bu aksiyonlarla yetersiz ve yanlış gübre kullanımının önüne geçilerek, verim ve kalite kayıplarını engellemek mümkün.

Gübre takip sistemindeki sorunlar giderilmeli

Gübre sektöründe 2018 yılında uygulanmaya başlanan Gübre Takip Sistemi (GTS)’inde, yaşanan sorunlar aradan beş yıl geçmesine rağmen artarak devam ediyor. Her zaman belirtiğimiz gibi ülkemizin güvenliği için atılacak adımlar tabii ki her şeyden önemli. Bu doğrultuda gübre sektöründe, bir çok açıdan ihtiyaç duyulan gübre takip sisteminin olması yönündeki görüş hakim.  Ancak mevcut sistemde; maliyet, ödeme, uygulama gibi zorlukların yanı sıra DNA markör, sistemsel ve davranışsal tek yüklenici firma sorunları yaşanıyor. Çözümcül bir yaklaşım ile sistemin daha düşük maliyetli, kolay uygulanabilir, herkes tarafından kabul edilen bir hale getirilmesi için kamu, üniversite, STK’lar ve özel sektörün bulunduğu bir komisyon acilen kurulmalı. Bu sayede GTS’nin herkes tarafından inanılan ve güvenilen bir sistem haline gelmesi, sistemin başarıyla çalışmasını sağlayacaktır.

Türk Tarımı kendi kendine yeter hale getirilmeli ve ihracat hacmi arttırılmalı

Ülkemizde yaşanan sorunların başında su kıtlığı geliyor. Sektör olarak suyun etkin kullanımı ve topraklarımızın korunması başta olmak üzere;

  • Tarımda, sanayide, evlerimizde suyun etkin kullanımı bilincinin yaygınlaştırılması
  • Basınçlı sulama sistemlerine verilen desteklerin arttırılması
  • Tarımsal mekanizasyonun arazi büyüklüğü ve mevcut makine ekipman parkı değerlendirilerek verilmesi
  • Tarımda teknoloji kullanımının yaygınlaştırılarak desteklenmesi,
  • Toprağın bizlere miras değil emanet olduğu bilincinin aşılanması
  • Tarımsal ürünlerimizin işlenerek katma değeri yüksek ürünler haline getirilmesi ve ihracatı konusunda ilgili sanayinin teşvik edilmesi
  • Münavebeli ekime en kısa sürede geçilmesi, ekim planlamasının yapılması
  • Tarla-market fiyat makasında çiftçimizin korunması
  • Aile çiftçiliğinin başarılı olması için mutlak suretle genç çiftçiliğin artmasını teşvik edici çalışmaların yapılması ve bu bağlamda köylerdeki yaşam koşullarının iyileştirilerek çiftçinin köyde yaşamına devam etmesinin sağlanması
  • Arazi toplulaştırmaların hızlandırılması konularında yapılacak çalışmalar, Türk tarımının kendi kendine yeter hale gelmesi ve ihracat hacminin artarak dünyada, tarımsal ürünler konusunda söz sahibi olmasını sağlayacaktır.

Gübre sektörünün tek STK’sı GÜİD olarak, her zaman ve her alanda devletimizin yanında çalışmaya ve katkı sağlamak adına gerekli aksiyonları almaya hazırız.