Tarım destekleri açıklandı. Bitkisel üretimde 2026 üretim yılı destekleri, hayvancılık ve su ürünlerinde ise 2025 yılı için yapılacak destek miktarları Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Hatırlanacağı üzere Tarım ve Orman bakanlığı hayvancılıkta 1 Ocak 2024, bitkisel üretimde ise 1 Ocak 2025’ten geçerli olmak planlı üretime geçti. Buna bağlı olarak destekleme modelinde de köklü bir değişiklik yapıldı. Katsayı sistemine geçildi.
Hem bitkisel üretimde hem de hayvancılıkta her yıl temel bir destek açıklanıyor. Ürün bazında tespit edilen katsayı, bu temel destek ile çarpılarak ödenecek destek miktarı belirleniyor. Bitkisel üretim desteklerinde 2025 yılı için belirlenen temel destek dekar başına 244 lira, hayvancılıkta ise 2024 yılı için temel destek buzağı başına 1000 lira olarak açıklanmıştı.
Çiftçiler haklı olarak tarım desteklerinin ürün ekiminden önce açıklanmasını istiyor. İki yıldır erken açıklanıyor. Ancak ödemenin de erken olması gerekir. Destekleri açıklayıp zamanında ödemezseniz istenen faydayı elde edemezsiniz.
Mevcut uygulamada destekler açıklandıktan yaklaşık 2 yıl sonra ödeniyor. Örneğin, 2024 yılında belirlenen 2025 yılı üretim destekleri henüz ödenmedi. Ödemesi büyük oranda 2026 yılı bütçesinden yapılacak. Bu yıl açıklanan 2026 ürünü destekleri ise iki yıl sonra 2027 bütçesinden ödenecek.
Bitkisel üretimde temel destek dekar başına 310 lira
Resmi Gazete’nin 14 Eylül 2025 tarihli sayısında yayımlanan “2025 – 2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler İle Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” ile bitkisel üretim desteklerinde önemli değişiklikler yapıldı.
Cumhurbaşkanı Kararı ile bitkisel üretimde 2025 yılı için dekar başına 244 lira olan temel destek, yüzde 27 artışla 2026 üretim yılı için 310 liraya çıkarıldı. Belirlenen destekler 2027 yılı bütçesinden ödenecek.
Ürün bazında yapılacak temel destek tutarı
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı tüm üreticilerin yararlandığı temel destek kapsamında ürünlere 4 farklı kategoride belirlenen katsayı oranına göre destek verilecek.
Katsayısı 1 olarak belirlenen aspir, mercimek, nohut, patates, kuru soğan ve birinci grup yem bitkilerine (fiğ, burçak, mürdümük, hayvan pancarı, yem şalgamı, yem bezelyesi, yem baklası, üçgül, İtalyan çimi, yulaf, çavdar ve tritikale ile bu ürünlerden yapılan silajlar) dekar başına 310 lira temel destek ödemesi yapılacak. Temel destek kapsamındaki 4 kategoride yer almayan diğer bitkisel ürünlerin hepsine dekar başına 310 lira temel destek verilecek. Örneğin şeker pancarı, tütün, üzüm, badem, ceviz, zeytin ve kategorilerde yer almayan tüm bitkisel ürünler için dekar başına destek 310 lira.
Arpa, buğday, dane mısır, ikinci grup yem bitkileri (yonca, korunga, yapay çayır mera, silajlık mısır, silajlık soya, sorgum otu, sudan otu ve sorgum-sudan otu melezi ürünleri) destek katsayısı 1.3 olarak belirlendi ve bu ürünlere dekar başına 403 lira temel destek ödenecek.
Yağlık ayçiçeği, fındık, kolza(kanola), kuru fasulye, soya ve çay için belirlenen 1.5 katsayı ile bu ürünlere 2026 üretim yılı için dekar başına 465 lira temel destek ödemesi yapılacak.
Kütlü pamuk ve çeltik, geçen yıl olduğu gibi 2.25 katsayı ile en yüksek desteği alacak. Pamuk ve çeltik üreticisine 2026 üretim yılı için dekar başına 697,5 lira temel destek ödenecek.
Kapalı ortamda üreten genç ve kadın çiftçilere ilave destek var
Kararnameye göre, 2025 yılında olmayan ve ilk kez 2026 üretim yılında devreye girecek yeni bir uygulama ile Kapalı Ortam Bitkisel Üretim Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, kapalı ortamda üretim yapan genç ve kadın çiftçilere 3 katsayı ile dekar başına 930 lira ilave destek ödemesi yapılacak.
Ayrıca ikinci ürün olarak ekilen soyaya dekar başına 310 lira temel destek ödemesi yapılacak.
Nadasa bırakılan alanlar için belirlenen 0,3 katsayı ile dekar başına 93 lira temel destek ödenecek.
Planlı üretim desteği sadece 13 ürüne ve yem bitkilerine ödenecek
Temel desteğin yanı sıra Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından planlı üretim kapsamında belirlenen 13 stratejik ürün ve yem bitkilerine, bakanlığın belirlediği havzalarda üretilmesi şartıyla temel desteğe ilave olarak planlı üretim desteği ödenecek.
Planlama kapsamında yer alan ve katsayısı 1 olarak belirlenen aspir, mercimek, nohut, patates, kuru soğan ve birinci grup yem bitkilerine dekar başına 310 lira planlı üretim desteği verilecek. Planlama kapsamında yer almayan ürünlere bu destek verilmiyor.
Arpa, buğday, dane mısır, ikinci grup yem bitkilerine dekar başına 403 lira planlı üretim desteği verilecek.
Yağlık ayçiçeği, kolza(kanola), kuru fasulye, soya için dekar başına 465 lira planlı üretim destek ödemesi yapılacak.
Yurt içinde üretilip sertifikalandırılan tohum kullanmak şartı ile kütlü pamuğa dekar başına 697,5 lira planlı üretim desteği ödenecek.
Yem bitkileri için sadece 10 ilde ilave destek verilecek
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın uyguladığı planlı üretim kapsamında Planlama Kurulu tarafından “süt havzaları” olarak belirlenen; Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli illerinde yem bitkisi üreten çiftçilere ürününün bulunduğu kategoriye karşılık gelen destek katsayısının yüzde 50’si kadar ilave planlı üretim desteği verilecek. 1.Kategori yem bitkileri için dekara ilave 155 lira, 2.Kategorideki yem bitkileri için ilave olarak dekara 201,5 lira planlı üretim desteği ödenecek.
Su kısıtı desteği 52 ilçede 8 ürüne verilecek
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve “su kısıtı” olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tespit edilen 11 il 52 ilçe/havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde ilgili üretim yılında belirtilen ürünleri üreten çiftçilere ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yeraltı su kısıtı desteği ödenecek.
Bu kapsamda; aspir, mercimek, nohut, yem bezelyesi için çiftçilere, 2026 ürünü için, dekara 248 lira, arpa ve buğday için dekara 434 lira ve yağlık ayçiçeği için dekar başına 372 lira ilave olarak su kısıtı desteği ödenecek.
Dane mısır ve patateste, su kısıtı olan ilçelerde destek yok
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen 11 il ve 52 ilçede su kısıtı uygulaması var. Su kısıtı olan bu havzalarda 2026 üretim yılında dane mısır ve patates ekenlere temel destek, planlı üretim ve üretimi geliştirme desteği yani hiçbir destek ödenmeyecek.
Fark ödemesi/prim desteği uygun görülürse ödenebilir
Geçen yıl kararname yayımlandığında da çok tartışılan fark ödemesi, prim desteği ile ilgili bir düzenleme yapılmadı. 2025 üretim yılında olduğu gibi 2026 üretim yılında da kararnamede fark ödemesi, prim desteği yer almadı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının uygun görmesi halinde bu destek gündeme gelebilir.
Üretimi geliştirme destekleri
Bitkisel üretim desteklerinde temel destek, planlı üretim desteğinin yanı sıra üretimi geliştirme destekleri de var. Bu kapsamda sertifikalı tohum kullanım desteği, yerli sertifikalı tohum desteği, sertifikalı/standart fidan kullanım desteği, organik tarım desteği, iyi tarım desteği ve katı organik organomineral gübre desteği veriliyor.
Sertifikalı tohum kullanım desteği: Arpa, buğday, çavdar, çeltik, kuru fasulye, tritikale ve yulaf için sertifikalı tohum kullanım desteği dekar başına 173,60 lira ödenecek. Aspir, kanola, susam için dekara 62 lira, korunga, soya, yer fıstığı, yonca için dekara 186 lira, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi için dekara 124 lira ve patates için dekara 682 lira destek verilecek.
Yerli sertifikalı tohum kullanım desteği: Yağlık ayçiçeği, mısır ve soyada dekar başına 186 lira, patateste sertifikalı tohum kullanım desteğine ilave olarak yerli sertifikalı tohum kullanım desteği dekara 310 lira ödeme yapılacak.
Sertifikalı /standart fidan kullanım desteği: Meyve fidanı için üreticilere sertifikalı veya standart fidan kullanımına göre destek ödemesi yapılacak. Altıntop, armut, asma, ayva, badem, ceviz, dut, elma, erik, fındık, incir, kayısı, kestane, kiraz, kivi, limon, mandarin, nektarin, pikan cevizi, portakal, şeftali, Trabzon hurması, vişne ve zeytin fidanı için standart fidan kullananlara dekara 620 lira, sertifikalı fidan kullananlara dekara 1550 lira destek ödenecek.
Organik tarım desteği: Grup ve bireysel ürün sertifikasına göre dekara 62 lira ile 372 lira arasında değişen oranlarda destekleme ödemesi yapılacak. Ayrıca, organik tarım faaliyeti yapan 1. derece tarımsal amaçlı örgüt üyesi çiftçilere ürün grubunun bulunduğu bireysel/grup ürün sertifikası türüne karşılık gelen destek katsayısının yüzde 25’i kadar ilave organik tarım desteği ödenecek.
İyi tarım uygulamaları desteği: Organik tarımda olduğu gibi iyi tarımda da grup ve bireysel ürün sertifikasına göre dekara 62 lira ile 527 lira arasında değişen oranlarda destek verilecek.
Katı organik organomineral gübre desteği: İlgili üretim yılında katı organik organomineral gübre kullanan çiftçilere dekar başına 99,20 lira destek ödenecek.
Hayvancılık destekleri
Resmi Gazete’nin 14 Eylül 2025 tarihli sayısında yayımlanan 2024-2026 Yıllarında Yapılacak Hayvancılık Desteklemelerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile 2025 yılı hayvancılık destekleri de açıklandı. Bu destekler de 2026 hatta bir bölümü 2027 yılında ödenebilecek.
Cumhurbaşkanı Kararı ile 2024 yılı için büyükbaş hayvancılık destekleri kapsamında buzağı ve malak başına 1000 lira olan temel destek, 2025 yılı için buzağı desteği yüzde 40 artışla 1400 liraya, malak desteği ise yüzde 180 artışla 2 bin 800 liraya çıkarıldı.
Yetiştiricilerin bu desteği almaları için bakanlık tarafından belirlenmiş programlı aşıların tamamlanmış olması gerekiyor. Destek 500 baş ile sınırlı. Ari işletmeler bu kapsamda değil. Ari işletmelerde doğan buzağılara buzağı başına 5 bin 600 lira destek ödemesi yapılacak.
Hayvancılık destekleri kapsamında en fazla 20 baş hayvanı olan aile işletmelerine ilave bir kat sayı ödeme ile 1400 + 1400 olmak üzere buzağı başına 2 bin 800 lira destek verilecek.
Kadın ve genç çiftçilere (41 yaş ve altı) ilave olarak 0.7 katsayı ile buzağı başına 980 lira destek verilecek.
Oğlak ve kuzu desteği yüzde 50 arttı
Küçükbaş hayvancılık desteğinde yüzde 50 artış yapıldı. 2024 yılında oğlak/ kuzu başına 200 lira olan destek 2025 yılı için 300 liraya çıkarıldı.
Küçükbaş hayvancılıkta sürü yöneticisi desteğinde önemli bir değişiklik yapıldı. 2024 yılında 100 baş anaç koyun/ keçi varlığı olan işletmede dişi kuzu ve oğlak için 1 kat sayı ilave destek ödenirken, yapılan değişiklikle temel destek şartlarını sağlayan en az 150 baş kuzu/oğlağı bulunan işletmelere en fazla bir sürü yöneticisi için ve sadece 150 baş üzerinden ilave 1.8 kat yani hayvan başına 540 lira 150 hayvan için yıllık 81 bin lira sürü yöneticisi desteği verilecek
Arıcılık destekleri arttı
Arıcılık desteği kapsamında üretici, yetiştirici örgütüne üye arıcılara arılı kovan başına 2024’te 100 lira olan destek 2025 için 140 liraya çıkarıldı. Örgüt üyesi olmayan yetiştiricilere kovan başına 80 liralık destek de 100 liraya çıkarıldı.
İpek böceği temel desteği yüzde 10 artırılarak kilogram başına 1100 lira, tiftik üretimi temel desteği yüzde 100 artışla kilogram başına 160 lira olarak belirlendi.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için büyükbaş ve küçükbaş hayvan sahiplerine verilen temel destekleme tutarı, geçen yıla göre yüzde 100 artırıldı.
Su ürünlerinde kapsam genişletildi
Su ürünleri üretiminde sürdürülebilirliğin sağlanması için 11 türde uygulanan üretim planlamasına alabalık, levrek, çipura, Türk somonu ve Akdeniz midyesi eklenerek 16’ya çıkarıldı. Su ürünleri üretiminin yüzde 80’ninden fazlası bu 16 türden elde ediliyor.
Destekleme kapsamında su ürünleri yetiştiriciliği yapan işletmelere, ürettikleri türler ve üretim şekline göre yapılan temel destek oranları da yükseltildi.
Hayvan gen kaynakları birim destek tutarlarında artışa gidildi, Ankara keçisine ilave destek verilmesi kararlaştırıldı.
Bu yıl yeni uygulamaya başlanacak hayvan ve sürü sağlığı desteği kapsamında, hayvan tanımlama araçları ile bazı aşı bedelleri de destek kapsamına alındı.
Marmara Denizi’ne kıyısı olan 7 ilde, müsilajdan etkilenen balıkçı gemilerine, gemi başına ilave küçük ölçekli balıkçılık desteği verilecek.
Su ürünleri desteğinde, üretici örgütlerinin etkinliğini artırmak amacıyla birlik ve tanıtım kesinti oranları yüzde 2’den yüzde 3’e çıkarıldı.
